Braterskie odwiedziny w Boliwii
W dniach od 1 do 20 lipca 2016 r. przebywał z braterską wizytą na terenie Misyjnej Prowincji św. Antoniego w Boliwii o. Rufin Maryjka OFM, Minister Prowincjalny z Krakowa. Wizyta ta wpisana była w kontekst wizytacji braci Prowincji Matki Bożej Anielskiej – w Boliwii pracuje o. Kasper Kaproń OFM – lecz zdecydowanie wykroczyła poza schemat wizytacyjny i stała się okazją do radosnego spotkania z wielokurturową i wielobarwną rzeczywistością Kościoła i społeczeństwa tego najbardziej rdzennie etnicznie państwa Ameryki Łacińskiej.
Wizyta rozpoczęła się od terenów tropikalnych i nizinnych Boliwii. Santa Cruz de la Sierra to obecnie najbogatsze i najprężniej rozwijające się miasto Wielonarodowościowego Państwa Boliwii. W mieście tym znajduje się klasztor św. Antoniego, który jest nie tylko siedzibą wielkiej parafii, lecz także jest on centrum misyjnym dla braci pracujących w odległych częściach boliwijskiego tropiku: w regionach Chaco i Amazonii, w departamencie Beni, wśród Indian Chiquitanos, Guarayos, Guaraní, Moxos, itd.
Po krótkim odpoczynku i aklimatyzacji oraz wizycie u biskupa pomocniczego Santa Cruz, o. Stanislawa Dowłaszewicza OFMConv, z krakowskiej prowincji Braci Mniejszych Konwentualnych, udaliśmy się na teren Wikariatu Apostolskiego Ñuflo de Chávez. Na terenie Wikariatu o powierzni 90.000 km2 znajduje się 16 parafii i największym wyzwaniem tego Kościoła jest brak odpowiedniej ilości kapłanów, którzy mogliby obsłużyć silnie katolickie społeczności Indian Chiquitos i Guarayos. Pierwszym punktem wizyty na terenie Ñuflo de Chávez była najstarsza redukcja jezuicka wśród Chiquitos: założona w 1691 misja w San Javier. Proboszczem parafii w San Javier aktualnie jest o. Cezary Domagała OFM z panewnickiej prowincji naszego Zakonu. Następnego dnia udaliśmy się do stolicy biskupiej Wikariatu czyli do Concepción (dawna redukcja jezuicka założona w 1709 r), gdzie oczekiwał już na nas bp Antoni Reimann OFM z wrocławskiej prowincji św. Jadwigi. Teren Wikariatu od 1930 r. ewangelizowany jest przez Braci Mniejszych, głównie z dawnej prowincji bawarskiej, i świadectwo franciszkańskiej obecności widoczne jest na każdym kroku. W Concepción o. Rufin miał możliwość oglądnąć piękne świadectwo jezuickich początków ewangelizacji tych terenów, jakimi są przepiękna katedra w sercu boliwijskiej dżungli i muzeum misyjne z unikatowym w skali światowej zbiorem partytur misyjnego baroku, zobaczyć współczesność misji, czyli m.in. warsztaty misyjne, gdzie kształci się miejscowa młodzież i zwiedzić stancję o pow. 1500 ha, która ekonomicznie zabezpiecza potrzeby Wikariatu. Biskup Antonii w rozmowach dotknął największego problemu jakim są braki personalne o czym można było przekonać się przy okazji wizyty na terenach zamieszkałych przez Indian Guarayos. Region Guarayos od samego początku ewengelizowany był przez Braci Mniejszych, którzy wczepili w ludziach silną i bardzo żywiołową wiarę. Niestety obecnie teren 7 parafii zamieszkałych przez ok. 35.000 Indian Guarayos, rozrzuconych na obszarze ok. 30.000 km2, obsługiwany jest tylko przez 4 kapłanów, 1 brata zakonnego i kilka sióstr zakonnych. Indianie witając Ojca Prowincjała i Kaspra, który przez 2 lata pełnił posługę proboszcza w dwóch parafiach: Urubichá i Salvatierra, ukazali siłę wiary, piękno rdzennych tradycji i żywiołowość temperamentu, usilnie prosząc, aby Kościół i Zakon ich nie upuszczał. Możliwość uczestnictwa tego dnia w Eucharystii sprawiła, że kościoły Urubichá i w Yaguarú w tych dniach wypełniły się w sposób szczególny, liturgia – tak jak to typowe dla Guarayos – była niezwykle bogata w śpiew i muzyczną oprawę, a radość z obecność kapłana przedłużano w czasie wieczornych i nocnych zabaw na terenie placu parafialnego.
Z boliwijskiego tropiku, wieczorem 7 lipca, przenieśliśmy się na obszar wyżynny, do znajdującego się na wysokości 2.600 m n.p.m. miasta Cochabamba, stanowiącego centrum geograficzne kraju i główny ośrodek życia religijnego Boliwii. O. Rufin został serdecznie przyjęty przez wspólnotę braci z klasztoru św. Franciszka, będącego siedzibą Kurii Prowincjalnej Misyjnej Prowincjalnej św. Antoniego oraz domem formacyjnym, gdzie studiują bracia przygotowujący się do święceń. W domu tym mieszka także jedyny jak na razie brat z Krakowa, o. Kasper Kaproń OFM, pełniący posługę wicemagistra kleryków, wikarego domu oraz pracujący na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu św. Pawła. O. Rufin w czasie trzydniowej wizyty w Cochabamba miał możliwość przeprowadzenia licznych rozmów z miejscowym prowincjałem, o. Orlando Cabrera OFM, poznać wspólnotę klerycką, odwiedzić wspólnotę sióstr klarysek, zwiedzić campus uniwersytecki Wydziału Teologicznego, przyglądnąć się pracy braci pełniących posługę w innych domach franciszkańskich na terenie Cochabamby (bracia pełnią posługę w czterech parafiach tego miasta). Prowincjał z Krakowa udał się także do znajdującego się niedaleko Cochabamby domu w Tarata, dawnego ośrodkaPropaganda Fide, skąd niegdyś wyruszali bracia celem ewangelizowania terenów zamieszkiwanych przez rdzenną ludność indiańska. Obecnie dom w Tarata pełni funkcję ośrodka rekolekcyjnego, znajduje się w nim muzeum i duża biblioteka zawierająca liczne starodruki. W Taracie pełni posługę o. Alan Mroczkowski OFM z Prowincji św. Franciszka z Poznania.
Kolejne dni pobytu o. Rufina w Boliwii zostały zorganizowane przez kleryków z Cochabamba, którzy zaprosili krakowskiego prowincjała, aby towarzyszył im w kilkudniowym wyjeździe na teren jednego z najpiękniejszych miejsc na świecie jakim jest Pustynia Solna w Uyuni oraz obszar andyjskich jezior znajdujących się na terenie przygranicznym z Chile i z Argentyną. W ten oto sposób po pobycie na obszarze nizinnym boliwijskiego tropiku (wys. 200 m n.p.m) i po krótkiej aklimatyzacji w Cochabamba (wys. 2.600 m n.p.m.) wyjechaliśmy na wysokości blisko 5.000 m n.p.m. oraz z temperatur tropikalnych dane było odczuć mroźne temperatury przekraczające -15°C. Ukazuje to różnorodność tego przepięknego kraju jakim jest Boliwia, gdzie bogactwo amazońskiej dżungli przechodzi w surowy krajobraz andyjskich szczytów. Bardzo niskie temperatury i objawy choroby wysokogórskiej rekompensowały w czasie podróży piękno krajobrazu oraz braterska atmosfera jaką potrafili stworzyć bracia studenci, a którą najpełniej można było przeżyć w czasie wieczornej rekreacji przeżytej hoteliku, gdzie ściany i podłoga wykonane były z soli w San Juan.
La Paz i narodowe sanktuarium maryjne w Copacabana nad brzegiem jeziora Titicaca, czyli administracyjne i duchowe centrum życia Boliwii, stanowiły ostatnie punkty wizyty o. Rufina. Do klasztoru św. Franciszka w La paz przybyliśmy w dzień urodzin miejscowego gwardiana, o. Kacpra Nowakowskiego OFM z Prowincji św. Jadwigi. Dzień urodzin gwardiana, który zbiega się w dacie z uroczystością rocznicy niepodległościowego zrywu miasta La Paz, zgromadził na obiedzie nie tylko braci, ale także dwóch miejscowych biskupów oraz sekretarza nuncjatury.
W drodze powrotnej z La Paz do Krakowa, o. Rufin, wykorzystując kilkanaście godzin oczekiwania na przesiadkę w Limie, miał okazje zwiedzić stolicę Peru w towarzystwie o. Mauro Vallejo Lagos, Ministra Prowincjalnego Prowincji św. Franciszka Solano w Peru.
W imieniu własnym oraz braci z pracujących na terenie Misyjnej Prowincji św. Antoniego w Boliwii, szczególnie współbraci z klasztoru św. Franciszka w Cochabamba oraz tak bliskich memu sercu Guarayos, pragnę serdecznie podziękować o. Rufinowi za wizytę i wyrazić nadzieję, ze wizyta ta zaowocuje nowymi powołaniami misyjnymi z naszej prowincji, gdyż „Żniwo wprawdzie wielkie, ale robotników mało” ( Łk 10, 2).
o. Kasper Kaproń OFM
Cochabamba – Boliwia
Za: www.ofm.krakow.pl (zapraszamy do galerii zdjęć)