Muzyka stale ewangelizuje latynoskich Indian - zaznacza o. prof. Piotr Nawrot. Światowej sławy polski muzykolog wygłosił podczas sesji naukowej na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z okazji obchodów 100-lecia Wspólnoty Domu Misyjnego św. Wojciecha Księży Werbistów w Pieniężnie wykład pt. "Muzyka narzędziem ewangelizacji w redukcjach jezuickich w Ameryce Hiszpańskiej".

O. Nawrot podkreślił, że muzyka odgrywała centralną rolę w nawracaniu Indian w Ameryce Łacińskiej. Jezuici i inne zakony prowadzące tam misje używały jej jako narzędzia pierwszej ewangelizacji. "U Indian istnieje wrodzona jedność między wiarą i muzyką, tym samym, im więcej żyją muzyką tym bardziej się nawracają. Jezuici i sześć innych rodzin zakonnych ewangelizujących ludy Ameryki używali muzyki jako narzędzia ewangelizacji. Tradycja zespołów muzycznych zapoczątkowana w XVII w. trwa do dzisiaj. Ale nie tylko muzyka, ale także kościoły, ich wyposażenie, dzwony, organy i inne instrumenty były dziełem ich rąk. Zatem Indianie nie tylko świetnie interpretowali muzykę ale wykonywali ją na doskonale wykonanych przez siebie instrumentach" - mówił.

O. prof. Nawrot zastanawiał się, czy dobrze dzisiaj rozumiemy, czym były redukcje jezuickie? "Im dłużej badam kultury indiańskie tym bardziej dochodzę do przekonania, że nie były one jezuickie, lecz do końca oryginalnie indiańskie. W XVIII w. przeciętny zespół muzyczny Indian liczył nawet 60 zawodowych muzyków, którzy grali i śpiewali nie tylko na mszach św. i innych kościelnych uroczystościach, ale przy okazji każdego święta. I dzisiaj możemy śmiało stwierdzić, że ich muzyka i wykonawstwo było na wyższym poziomie niż w tym samym czasie w Europie. Kto dzisiaj poza akademikami fascynuje się muzyką baroku w zachodnim świecie? Niewielu. A w Boliwii jest ona "chlebem powszednim" i to na najwyższym poziomie. Muzyka w Boliwii i innych latynoskich krajach ewangelizuje do dzisiaj" - mówił o. Nawrot.

Zwrócił uwagę, że synowie Jana Sebastiana Bacha nie wykonywali utworów ojca, ale komponowali i grali swoją muzykę, gdyż zmienił się już styl. A tymczasem po opuszczeniu Ameryki Łacińskiej przez misjonarzy Indianie stale kontynuują tradycję muzyczną.

Przypomniał, że manuskrypty z muzyką baroku misyjnego znalezione u Indian Chiquitos są największym odkryciem muzykologicznym w XX w. W ostatnich 20 latach odkryto w misjach Chiquitos 3,1 tys. arkuszy z nutami. Tylko w dwóch parafiach ludu Chiquitos znaleziono 731 tytułów utworów a u ludu Mexos - 1154. W sumie 1885 utworów. Dotychczas odkryto 13 tys. manuskryptów z muzyką Indian i poszukiwania stale trwają.

Indianie nie tylko zapisywali, kopiowali nuty, ale też pisali kroniki i inne dokumenty, w których informowano o życiu w misjach. "Myślę, że już najwyższy czas, aby na nowo napisać duże fragmenty historii muzyki, i nie tylko, uwzględniając wielki wkład Indian" - stwierdził o. prof. Nawrot.

O. prof. Piotr Nawrot SVD, wybitny misjonarz i muzykolog; 38 lat na misjach. W latach 1981–1985 podjął pracę misyjną w Paragwaju. Od 1995 r. był dyrektorem muzycznym w kościele katedralnym w La Paz (Boliwia). Organizuje festiwale Muzyki Renesansu i Baroku oraz projekty badawcze z zakresu muzykologii. Jest laureatem licznych prestiżowych nagród uniwersyteckich za ocalenie i propagowanie muzyki Indian w Ameryce Łacińskiej. W 2015 r. został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi Rzeczpospolitej Polskiej za wybitne zasługi w promowaniu polskiej kultury, za osiągnięcia w dziedzinie muzykologii w Ameryce Łacińskiej. Obecnie wykłada na kilku uniwersytetach w Polsce, Boliwii i Stanach Zjednoczonych. Prowadzi seminaria oraz szkolenia w zakresie konserwacji, inwentaryzacji oraz katalogizacji manuskryptów dla studentów studium doktoranckiego The University of Western Ontario, London, Canada.

tom (KAI) / Warszawa